Chiều ngày 1/6/2023, tại phiên họp Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã giải trình và làm rõ một số nội dung liên quan đến lĩnh vực tài chính. Về đề xuất giảm 50% lệ phí trước bạ cho ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, Bộ trưởng cho biết đã trình với Chính phủ. Chính phủ đã đồng thuận với kiến nghị này.

Văn phòng Chính phủ cũng đã gửi công văn về mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước cho Bộ trưởng Bộ Tài chính. Theo công văn này, Phó Thủ tướng Lê Minh Khải đã chỉ đạo Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ về mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước theo đúng kết luận của Thường trực Chính phủ tại cuộc họp ngày 30/5/2023, trình Chính phủ trước ngày 15/6/2023.

Ngoài ra, trước ý kiến của Đại biểu Quốc hội về việc giảm thuế VAT 2% cho ô tô, Bộ trưởng Bộ Tài chính chỉ rõ xe hơi là mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, không thuộc phạm vi của Nghị quyết 43. Do đó, ô tô không được giảm thuế VAT 2% bởi chính sách này chủ yếu áp dụng cho lĩnh vực thiết yếu.

Trước đó, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), Hiệp hội Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam (VAMI), UBND tỉnh Quảng Nam và UBND tỉnh Ninh Bình đã có văn bản gửi Thủ tướng, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính cùng các cơ quan liên quan kiến nghị, đề xuất chính sách hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội năm 2023.

VAMA nêu thực tế rằng việc các ngân hàng siết tín dụng và tăng lãi suất khiến thanh khoản thị trường bị thu hẹp. Các doanh nghiệp ô tô đang gồng mình đối mặt tình trạng hàng tồn kho tăng cao, sức mua giảm mạnh. Các cơ quan, hiệp hội đề xuất gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong năm 2023 cùng với việc giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Các chính sách này được đề nghị ban hành ngay trong quý I hoặc đầu quý II năm nay.

Không lâu sau đó, Hiệp hội các nhà nhập khẩu ô tô Việt Nam (VIVA) cũng soạn công văn gửi ý kiến đệ trình Bộ Công Thương, Bộ Tài Chính và Văn phòng Chính Phủ. Nội dung công văn nhấn mạnh không chỉ các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp trong nước mà cả các doanh nghiệp nhập khẩu xe nguyên chiếc cũng đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng và rất cấp thiết cần có sự hỗ trợ để vượt qua giai đoạn khó khăn này. Do đó, VIVA đề xuất Chính phủ giảm 50% lệ phí trước bạ cho cả ô tô nhập khẩu nguyên chiếc, tương tự xe sản xuất, lắp ráp trong nước. Tuy nhiên, đề xuất của VIVA không được chấp thuận.

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, trong tháng 5/2023 vừa qua, ước tính có khoảng 37.000 chiếc ô tô mới được bổ sung cho thị trường Việt Nam, bao gồm cả xe nhập khẩu và sản xuất, lắp ráp trong nước, tiếp tục giảm 4.5% so với tháng liền trước. Trong đó, lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc về Việt Nam ước đạt 10.000 xe với tổng giá trị kim ngạch 270 triệu USD. Đây là số lượng xe nhập khẩu về Việt Nam thấp nhất kể từ đầu năm 2023 đến nay.

Trong khi đó, lượng xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước uớc đạt 27.000 chiếc trong tháng 5/2023, tăng nhẹ 2.2% so với tháng 4 (26.400 xe) nhưng chỉ bằng 67.4% so với cùng kỳ năm ngoái. Cộng dồn 5 tháng đầu năm 2023, tổng lượng xe ô tô được sản xuất, lắp ráp trong nước ước đạt 133.600 chiếc, giảm sâu 24% so với cùng kỳ năm ngoái.

Không chỉ lượng ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu giảm mà lượng xe tiêu thụ tại thị trường Việt Nam cũng tiếp tục lao dốc. Theo số liệu của VAMA, tổng lượng ô tô tiêu thụ trên toàn thị trường trong tháng 4/2023 chỉ đạt 30.799 chiếc, giảm 16.2% so với tháng trước đó và tụt sâu đến 40.5% so với cùng kỳ năm ngoái.